Қазақстан Республикасының Орталық Мемлекеттік музейінде ARTSPACEkz көркем өнер галереясының авторлық стилистикасы жағынан әрқилы екі суретшісі - Зульхайнар Қожамқұлов мен Абдуахат Мұратбаев туындыларының «Біз замандастарыңызбыз!» атты көрмесі ашылды.

Кез-келген өнер қоғам мәдениетінің көрсеткіші болғандықтан, көркем сурет жұртшылық тарапынан зор қызығушылық тудырып отырады. Өнер адамға игі әсер етіп қоймай, оның тұлға ретінде өсуіне мол мүмкіндіктер береді. ARTSPACEkz көркем өнер галереясының директоры Эльмира Ахметованың суретшілер шығармашылығы туралы айтуынша, қазіргі заманғы көркем сурет пен мүсін өнерінде бірыңғай жіктеуге жатпайтын, сан-алуан түрлер мен жанрлардың жиынтығы көрініс табуда. 21-ғасыр өнерінде әртүрлі ағымдар біте қайнасып, олардың жеткізілуі әрқилы және кездейсоқ болып жатады. Көрмеге қойылған шығармалар суретші мен көрерменнің диалогына, олардың өзара белсенді іс-әрекетіне есептелген. Болашаққа жарқын сеніммен қарайтын Мұратбаев шығармаларының қарама-қайшылығы мен философиялық ой тұнған Қожамқұловтың жұмыстары Қазақстанның қазіргі заманғы өнерінің көпқырлылығын мейлінше ашып, көрермен қызығушылығын арттыра түседі.

Көрменің ашылуында құттықтау сөз сөйлегендер: Қазақстан Республикасы Орталық мемлекеттік музейі директорының орынбасары Бейбітқали Смағұлұлы Қақабаев, Алматы қалалық әкімдігінің өкілі Оңдасынова Мөлдір Убайдуллақызы, актёр, театр және кино режиссері, сценарист, педагог, Қазақстанның Еңбек Ері Асанәлі Әшімұлы Әшімов, Дінмұхаммед Ахмедұлы Қонаевтың жиен қарындасы Серікбаева Жаннет Даулетқызы, Гузель Төлегенова – ҚР еңбек сіңірген қайраткері, техника ғылымдарының докторы, кеңес және қазақ опера әншісі, КСРО халық әртісі, Социалистік Еңбек Ері, КСРО Мемлекеттік сыйлығының лауреаты Бибігүл Ахметқызы Төлегенованың қызы,  қоғам қайраткері Амантай қажы, өнертанушы, ARTSPACE.kz көркем өнер галереясының кураторы Камилла Витальевна Ли, ҚР Суретшілер одағының төрағасы Жұбаниязов Өмірбек Орынбасарұлы. Ашылуында Гаухар Айтбетованың басшылығымен «Azia Classic» камералық дуэті өнер көрсетті.

Зульхайнар Қожамқұлов - суретші, мүсінші, педагог, философ, КСРО Суретшілер одағының мүшесі, NICOR «Әлем халықтарының өнері» Халықаралық Қауымдастығының еңбек сіңірген суретшісі, Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген мәдениет қайраткері – заманауи қазақстандық өнер кеңістігіндегі белсенді жұмыс істеп жүрген суретшілердің бірі. Оның жұмыстарына терең философиялық мән тән. Суретшіні мәңгілік махаббат, өз еліне деген сүйіспеншілік тақырыбы толғандырады, ол адамның нәзік психологиялық реңктерін, рухани өмірінің астарын ашуға бағытталған тәсілдерді шебер меңгерген. Экспозицияда Қазақстанның көрнекті тұлғаларының – Дімұхаммед Қонаевтың, Нұрсұлтан Назарбаевтың, Бауыржан Момышұлының, Олжаса Сүлейменовтың, сондай-ақ қазақ эстрадасы мен киносының жұлдыздары Шәкен Аймановтың, Шәмші Қалдаяқовтың, Бибігүл Төлегенованың, Роза Рымбаеваның, Батырхан Шүкеновтың және басқа да көптеген тұлғалардың портреттері қойылған. Суретші өз кейіпкерлерін айқын сызықтармен, жарқын қарама-қарсы түстермен бейнелеген. «Бұл біздің ХХ ғасырдың – өзіміз өсіп-жетілген ғасырдың қаhармандары. Әрине, олар әлдеқайда көп – бәрін сала алмайсың. Мен өзім жақсы білетіндерді ғана таңдап алдым. Жекелей таныстығым болмаса да, олар мен үшін аса қымбат», - деп түсіндіреді суретші Зульхайнар Қожамқұлов

Абдуахат Мұратбаев - суретші, график, ҚР Суретшілер одағының мүшесі, ҚР еңбек сіңірген қайраткері, республикалық, шетелдік және облыстық көрмелердің қатысушысы. Ол 1981 ж. Шымкент көркемөнер училищесін және 2004 ж. Бішкек қ. Қырғыз педагогикалық университетін бітірген. Экспозицияға автордың жарқын кескіндеме жұмыстары қойылған. Оның шығармаларында қазақтың ұлттық образдары модернизм ағымымен үйлесім тапқан. Суреттің әр бөлшегі маңызды және өз мәні бар. Абдуахаттың пікірінше, «нағыз құндылықтар дегеніміз бізді қоршап тұр және біз бір-бірімізге, табиғатқа қамқорлықпен қарайтын болсақ, ол да бізге сүйіспеншілікпен жауап қайтарады…»

Композициялық көрме екі бөліктен тұрады: кескіндемелік жұмыстар мен мүсіндік арт-объектілер. Әсіресе, Зульхайнар Қожамқұловтың музейдің кіреберісінде орналасқан, металдан жасалған «Бұқа» және Абдуахат Мұратбаевтың «Қуаныш», «Адам мен Ева» сәндік композициялары назар аудартады. Шығармалар айрықша көркем айқындылығымен ерекшеленеді, көркемдік пішіні жағынан қазіргі заман үшін көкейтесті болып табылады. Мұндай арт-объектілер түрлі ұлт пен дінге жататын, түрлі жастағы қала тұрғындары, қатары жыл санап көбейіп келе жатқан Қазақстан қонақтары мен саяхатшылар үшін тартымды жерге айналуы мүмкін. Олар әрдайым келушілердің қызығушылығын тудырып, авторлық ұжымның дарынын ғана емес, көкейтесті эстетикалық талаптарға сай келетін қазақстандық өнердің деңгейін де паш етеді.

Көрмеге 80 астам жұмыстар қойылған

Көрме 2018 жылдың 31 қазанына дейін жалғасады.

ҚР Мемлекеттік орталық музейі 16 қыркүйек Алматы қаласының күнін мерекелеу аясында қаладағы ірі мәдени ошақтардың театрларға арналған «Театр. Уақыт. Ғұмыр.» фотокөрмесін ұсынады.

Мыңжылдық тарихы бар Алматы қаласында республика бойынша негізгі мәдени орындар шоғырланған. Соның ішінде Алматы театрлары жұртшылықты жоғары өнер әлемінде бірегей өнер рухына қанықтыратын мәдени ошақтар болып табылады.

Көрменің мақсаты: қала күні қарсаңында ҚР МОМ қорындағы фотоматериалдар негізінде театрлардың тарихы, әртістер құрамы, өнер иелерінің ортасы және шығармашылық қызметтерімен таныстыру әрі дәріптеу болып табылады.

Театр – халық өміріне табиғи түрде еніп, өзімен бірге қалыптасып келе жатқан ұлттық мақтаныш, мөлдір өнер. Қазақ театрының алғашқы іргесін қалаған Ж.Шанин, талантты әртістер Қ.Қуанышбаев, С.Қожамқұлов, Е.Өмірзақов, Қ.Бадыров, Қ.Жандарбеков, К.Байсейітова, Ш.Аймановтардың есімдері қазір қазақ театр өнерінің классиктері дәрежесінде аталады. Сауықшыл жастардың әуесқой қойылымдарынан басталған алғашқы қадамы, ойын қоюға талпыныстары, Семейде театр өнерінің тууына ұйтқы болды. Кейіннен театрлар ел астанасы болған Алматыға көшіп келіп, мәдениет пен руханияттың жасампаз алтын діңгегі – қазақ өнерінің ізін жалғастырып келеді.

Музей қоры негізінде жасақталып отырған «Театр. Уақыт. Ғұмыр.» атты фотокөрмеден Қазақтың Мемлекеттік М.Әуезов атындағы академиялық драма театры, Абай атындағы Қазақ Мемлекеттік Академиялық опера және балет театры, Ғ.Мүсірепов атындағы Академиялық жастар мен балалар театры, М.Ю.Лермонтов атындағы драма театры, сондай-ақ Қ.Қожамияров атындағы мемлекеттік академиялық ұйғыр музыкалық комедия театры, Неміс драма театры, Мемлекеттік корей музыкалық комедия театрының қалыптасу кезеңі, олардағы сахналық көріністердің, театр қайраткерлердің қалыптасу және кәсіби өсу кезеңдерінің маңызды сәттерінен мәлімет беретін фотосуреттерді тамашалауға болады.

2018 жылдың 11 қазанында сағ. 16.00 Қазақстан Республикасы Мемлекеттік орталық музейі мен Қазақстан Республикасы Швеция елшілігі және Швеция институтымен бірлесіп театр және кино саласындағы шведтік көрнекті режиссер, жазушы-сценарист, «Оскар» сыйлығының үш мәрте иегері ИНГМАР БЕРГМАНның 100 жылдық мерейтойына арналған «Ингмар Бергманның өнер мен сән әлеміндегі мұрасы» атты мемориалдық көрмесін ашады.

Эрнст И́нгмар Бе́ргман 1918 жылы Швецияның Уппсала қаласында лютеран пасторы Эрик Бергман мен медбике Карин Бергманның отбасында дүниеге келген.

Бергманның театр және кино өнеріне деген қызығушылығы ерте жастан-ақ қалыптасты. Оның алғашқы туындылары – өзі жасаған мультфильдерді Ингмар тоғыз жасында ағасы сыйлаған «сиқырлы шам» – проекциялық аппараттың көмегімен жасады. Он екі жасынан-ақ Бергман актерлік өнердің қыр-сырын тани бастады. Осы жастан бастап гимназияны бітіргенге дейін сиқырлы шамнан бөлек Ингмар өзі жасаған қуыршақ театрымен әуестеніп, ол үнемі жаңа декорациялар мен жарық беру жүйесін дайындап, театрдың жаңа нұсқаларын құрумен болды.

Бергман 1937 жылы Стокгольм университетінің колледжіне түсіп, әдебиет пен өнер тарихын оқи жүріп, бар уақыты мен денін жастар клубындағы театрдың қызметіне арнады.  

Бергман оқуын тәмамдаған соң штаттағы режиссер қызметімен қатар Хельсинборг (1943—1946), Гётеборг (1946—1950), Мальмё (1952—1959), Стокгольм (1961—1976), Мюнхен (1977—1984) және Стокгольм (1984—2007) қалаларындағы театрларда директор, көркемдік жетекші, көркемдік кеңесші қызметтерін алып жүрді.

Ингмар Бергман шығармашылығының негізгі тақырыптары – діннің тоқырауы, дәстүрлі отбасының құндылықтары мен тұлға қасиеттерінің әлсіреуі, адамдар арасындағы шынайы қарым-қатынасты іздеу. Бергман өз актерларының келбетін камераға ірі қалыпта алу арқылы адамның қоршаған әлем жайлы ішкі тебіреністерінің шындықпен беттескендегі кешкен сезімдерін жеткізді.  

89 жыл өмір сүрген режиссер 170 астам театр қойылымдарының авторы атанды, 60 астам көркем және деректі фильм түсіріп, олардың көбісінің сценарийін өзі жазды. Ингмар Бергман  кинофестивальдердің лауреаты атанды: «Канн» (7), «Венеция» (4), «Берлин» (2), Мар-дель-Плата (1), «Джиффони» (1); «АҚШ киносыншыларының Ұлттық кеңесі» (3), «Нью-Йорк киносыншыларының қауымдастығы» (3), «Аргентина киносыншыларының ассоциациясы» (1), «АҚШ киносыншыларының Ұлттық қоғамы» (5), «Канзас-Сити киносыншыларының Ассоциациясы», «Círculo de Escritores Cinematográficos» (1), «Франция киносыншыларының Синдикаты». «Сезар» (1), «Бодиль» (4), «Camerimage» (1), «Давид ди Донателло» (3), «Америка режиссерларының гильдиясы», «Европа киноакадемиясының», «Алтын қоңыз» (3), «Күміс лента» (5), «Юсси» (1), «Кинэма дзюмпо» (1), «Сант-Жорди» (1) сыйлықтарымен марапатталған.

Бергманның «Седьмая печать» (1957), «Земляничная поляна» (1957), «Персона» (1966), «Шёпоты и крики» (1972), «Фанни и Александр» (1982) атты картиналары әлемдік кинотуындылар қатарына енген.

Ингмар Бергман Форе аралындағы өз үйінде тоқсанға келген шағында басқа танымал кинорежиссер Микеланджело Антонионимен бір күнде 2007 жылдың 30 шілдесінде дүниеден өтті. Одан тараған тоғыз бала да негізінен мәдениет пен өнер қайраткерлері болып қалыптасты.

Экспозиция шебер шығармашылығының сән әлемі, музыка, театр мен биге қосқан үлесін көрсетіп таныстыратын фотоқұүжаттар мен қысқа метражды фильмдерден құралған.

Көрме 2018 жылдың 31 қазанына дейін жалғасатын болады.

Қазақстан Республикасы Мемлекеттік орталық музейінде 2018 жылы 19 қыркүйек күні сағ. 16.00-де 798 Gallery, Ouli TianShan Art Museum филиалының қолдауымен алматылық жас суретші Гүзел Закированың «Орталық Азия келбеті»/«Faces of Central Asia» атты жеке көрмесі ашылады.

Гузел Закирова Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогика институтының «Кескіндеме» мамандығын меңгерген көркем – графика факультетінің түлегі, кескіндеме өнерінің магистрі, сонымен қатар Қытай қаласындағы СиньЦзян өнер институтын тәмамдаған. Еңбек жолын Алматы сәулет-құрылыс колледжінде өнер тарихының оқытушысы ретінде бастады.

«Орталық Азия келбеті» көрмесінде Орталық Азия мен Қазақстандағы түрлі ұлт өкілдерінің графикалық портреттері сериясы ұсынылмақ. Олардың портреттегі бейнелері арқылы Орталық Азия халықтарының мәдени және рухани байлығын тануға болады.

Көрменің көркемдік негізі – бір-біріне қарама-қайшы: қара және ақ түстерден жасалған графикалық және ішінара акварельдік портреттер. Өз жұмыстарында автор «Азия жүрегіне» айналған орталық-азия өңіріндегі саналуан этникалық және мәдени ерекшеліктерді ашып көрсетуге мән берген.

«Faces of Central Asia» - тек көркем туындылар сериясы ғана емес, бұл суретшінің Орталық Азия өңіріне жасаған саяхаты кезінде жасалған визуалды күнделік. Гузель саяхаттан алған әсерімен: «Мен көркем туындыларым арқылы Азияның өзім таныған ешкімге беймәлім қыр-сырын көрсеткім келеді» – деп бөліседі.

«Faces of Central Asia» сериясы – бұл сондай-ақ автордың 2016 жылы басталған және Қытайдағы «Сo – Construction of Harmonious Culture» көрмесінде ұсынылған «1001 FOX» (1001 face of Xinjiang) атты жеке жобасының нәтижесі. Бастапқыда бұл қарапайым жолаушылардың жылдам салынған эскиздері болды, кейіндері Орталық Азияға жасаған саяхаты барысында өзіндің портреттер галереясын құру туралы ой келеді.

Гузел жасаған саяхаттың негізгі бағыты Ұлы Жібек Жолының: Алматы-Қашқар- Бішкек – Наманган бағытымен өтті.

Жасыл желекті тау беткейлері, егісті алқап, шығыс базарлары, тар көшені бойлай орналасқан ірілі-ұсақ дүкендер, жеңіл көліктер мен автобустардың кептелісі – бұл біз көретін көріністің кішкентай ғана бір бөлшегі. Азияның шынайы бейнесін Гузель Закирова Орталық Азиядағы түрлі ұлт өкілдерінің бейнесімен береді. Ол арқылы халықтың антропологиялық сипатын, тарихын, мәдени дәстүрлері мен ұлттық ерекшеліктерін тануға болады. Әсіресе, тарихтың куәсіндей қарт адамдарды көп бейнелеген.

Гузел Закированың жұмыстары бұған дейін де Ресей (Мәскеу), Түркия (Стамбул қ.), Қытай (Үрімші қ.) және т.б. елдерде өткізілген халықаралық көрмелерде көрсетілген. Гузел – Мәскеу қаласындағы Жас суретшілер одағының мүшесі, «Илхам» ұйғыр меценаттары сыйлығының жүлдегері.

Көрмеде суретшінің 80-ге жуық жұмыстары ұсынылмақ.

Көрменің ашылу салтанатында «DOLAN» ансамблі және «Deleon_Band» тобы өнер көрсетеді. Ақпараттық қолдау көрсетуші - «Doppa Life» интернет порталы.

Көрмеге келуші алғашқы 100 адамға автордан кәдесый.

Көрме 2018 жылдың 4 қазанына дейін жалғасады.