29.04.2024 ж. «КӨНЕНІҢ КӨЗІ - САНДЫҚ» cандықтар коллекциясының көрмесі
2024 жылдың 29-сәуірі күні Қазақстан Республикасы Мемлекеттік Орталық музейінде музей қорындағы сандықтар коллекциясы негізінде «КӨНЕНІҢ КӨЗІ - САНДЫҚ» көрмесі ашылады.
ҚР Мемлекеттік орталық музейі қорында дәстүрлі қазақ мәдениеті мен этнографиясына қатысты бай коллекция сақтаулы. Олардың ішінде сандықтың ерекше түрлері бар.
Сандық – халық тұрмысында ерте кезден пайдаланылып келе жатқан ең ежелгі жиһаздың бірі. Заман ағымына сай дәстүрлі ортада қолданылған көптеген үй жиһаздары бүгінде қолданыстан шығып, өзінің әуелгі функциясы ұмытыла бастағанмен, сандықтар әлі күнге дейін ұзатылған қызға жасалатын жасаудың бірі ретінде өз мәнін жоғалтпай келеді. Үйдің төрінен орын алатын сандықтардың үстіне жүк жиналады. Сондай-ақ, оның ішіне бағалы дүниелер (асыл бұйымдар, қымбат маталар, киімдер), тәттілер, тіпті ғұрыптық мәні бар заттар: қырқынан шыққанда алынып, шүберекке оралған баланың қарын шашынан бастап, ұзатылып келген қыздың сәукелесі, адам қайтыс болғанда оралатын кебініне дейін сақталған. Сондықтан сандықтардың атқаратын рөлі үлкен болған.
Жасалу материалына, көлемі мен атқаратын қызметіне қарай сандықтар: жағлан, кебеже, абажа, абдыра, ақырет сандық, шай сандық, ағаш сандық, сүйектелген сандық, оймышты сандық деп бөлінеді.
Көрмеге Орталық музей қорында сақтаулы сандықтардың - кебеже, абажа, абдыра, шай сандық, ағаш сандық, сүйектелген сандық және т.б. түрлері қойылады, олардың әрқайсысының жасалуы мен тұтынылуына қарай өз ерекшелігі бар.
